Get free solutions of Bihar Board class 7 Sanskrit chapter 11. Here we are presenting you with the detailed and complete solutions of chapter 11 – “डॉ. भीमरावः अम्बेदकरः” for free. This includes all the questions and answers in easy language.
Bihar Board Class 7 Sanskrit Chapter 11 Solutions
Subject | Sanskrit |
Class | 7th |
Chapter | 11. डॉ. भीमरावः अम्बेदकरः |
Board | Bihar Board |
मौखिकः-
प्रश्न 1. अधोलिखितानां पदानाम् उच्चारणं कुरुत –
- चतुर्दशे
- महारजातौ
- रत्नागिरिनगरस्य
- स्थितात्
- सेवायाम्
- अस्पृश्यानाम्
- महत्कार्गप
- अपजत
- इत्युपाधिम
- गृहीतवान् ।।
प्रश्न 2. निम्नलिखितानां पदानाम् अर्थ वदत –
- जातः
- तत्रैव
- गृहीत्वा
- कृतवान्
- लब्धता,
- तत्
- अत्यजत्
- मरणोत्तरम्
- विषमताम्
- तिष्ठन्ति
उत्तराणि-
- उत्पन्न
- हुए
- वहीं ही
- पाकर
- किया
- प्राप्त कर
- उसे
- छोड़ दिया
- मृत्यु के पश्चात्
- असमानता को रहते हैं।
लिखितः-
प्रश्न 3. कोष्ठात् शब्दं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत –
- भीमरावस्य अम्बेदकरस्य जन्म मध्यप्रदेशे अभवत् । (उत्तरप्रदेशे/मध्यप्रदेशे)
- भीमरावः मुम्बईनगरे कॉलेजशिक्षक: नियुक्तः। (मुम्बईनगरे । बिहारप्रान्ते)
- भारतीयसंविधानस्य निर्माणे तस्य महद् योगदानं वर्तते (अमेरिकीसंविधानस्य/भारतीयसंविधानस्य)
- सः विधिशास्त्रस्य महान् पण्डितः आसीत् ।। (गणितविपस्य/विधिशास्त्रस्य)
- सः अस्पृश्याना हिताय कार्यं कृतवान् (हिताय/नाशाय)
प्रश्न 4. निम्नलिखितानां प्रश्नानाम् उत्तरम् एकपदेन लिखत –
- कस्मिन् प्रदेशे अम्बेदकरस्यस जन्म अभवत् ?
- कस्मिन् वर्षे अम्बेदकरस्य जन्म अभवत् ?
- कस्मात् विश्वविद्यालयात् अम्बेदकरः डाक्टरोपाधि प्राप्तवान् ?
- भारतीयसंविधानस्य मुख्यनिर्माता कः आसीत् ?
- जीवनस्य अन्तिमकाले अम्बेदकरः कं धर्म गृहीतवान् ?
- अम्बेदकरस्य भास्वरं जीवनं कस्मिन् वर्षे समाप्तम् ?
उत्तराणि-
- मध्यप्रदेशे ।
- 1891 ई० ।
- कोलम्बिया विश्वविद्यालयात् ।
- भीमराव अम्बेदकर ।
- बौद्धधर्मम् ।
- 6 दिसम्बर 1956 ई० ।
प्रश्न 5. वचनपरिवर्तनं कुरुत –
उत्तराणि –
(क) गच्छामि – गच्छामः
(ख) खादन्ति – खादति
(ग) विस्मरन्ति – विस्मरति
(घ) आसन् – आसीत्
(ङ) अभवन् – अभवत्
(च) अस्मः – अस्मि
(छ) तिष्ठति – तिष्ठति
प्रश्न 6. “सत्यम्’ ‘असत्यम्’ वा लिखत –
यथा- मध्यप्रदेशस्य महूनामके नगरे अम्बेदकरस्य जन्म अभवत् …… सत्यम् ।
उत्तराणि –
- भीमराव अम्बेदकरः ईसाई-धर्म गृहीतवान् । – (असत्यम्)
- स: दलितानाम् अस्पृश्यानां हिताय महत्कार्यं कृतवान् । – (सत्यम्)
- सः भारतीयसंविधानस्य मुख्यनिर्माता आसीत् । – (सत्यम्)
- सः भारतस्य पञ्चमः विधिमन्त्री आसीत् । – (असत्यम्)
- सः ‘भारतरत्नम्’ इति राष्ट्रीय सम्मान प्राप्तवान् । – (सत्यम्)
प्रश्न 7. पदे योजयत –
- गृहम् + अगच्छत् = गृहमगच्छत्
- इदम् + एव = इदमेव
- मुनीनाम् + आश्रमः = मुनीनामाश्रमः
- फलम् + इव: = फलमेव
- वनम् + आगच्छत् = वनमागच्छत्
- शीघ्रम् + एव = शीघ्रमेव
प्रश्न 8. निम्नवाक्यानि घटनाक्रमेण संयोज्य लिखत
- अस्पृश्यतां दूरीकर्तुं महत्कार्यं कृतवान् ।
- अस्य प्रारम्भिकी शिक्षा रत्नागिरिनगरे संजाता ।
- भीमरावस्य जन्म 1891 ई० वर्षे अभवत् ।
- अस्य जीवनं 1956 ई०। वर्ष समाप्तम् ।
- अयं कोलम्बिया-विश्वविद्यालयात् डॉक्टरोपाधि लब्धवान् ।
उत्तराणि-
- भीमरावस्य जन्म 1891 ई० वर्षे अभवत् ।
- अस्य प्रारम्भिकी शिक्षा रत्नागिरिनगरे संजाता ।
- अयं कोलम्बिया-विश्वविद्यालयात् डॉक्टरोपाधिं लब्धवान् ।
- अस्य जीवनं 1956 ई० वर्षे समाप्तम् ।
- अस्पृश्यतां दूरीकर्तुं महत्कार्यं कृतवान् ।
प्रश्न 9. सन्धिं कुरुत
- तत्र + एव = तत्रैव
- इति + उपाधिम् = इत्युपाधिम्
- कदा + अपि = कदापि
- यदि + अपि = यद्यपि
- नमः + ते = नमस्ते
- वदामि + अहम् = वदाम्यहम्
- सरः + तीरे = सरस्तीरे
प्रश्न 10. विभक्तिनिर्णयं कुरुत –
यथा – महाविद्यालये – सप्तमी विभक्तिः
उत्तराणि-
- विधिशास्त्रस्य – षष्ठी विभक्तिः
- प्रतिभाम् – द्वितीया विभक्तिः
- तस्य – षष्ठी विभक्तिः
- हिताय – चतुर्थी विभक्तिः
- स्थितात् – पंचमी विभक्तिः
- बालकेन – तृतीया विभक्तिः
प्रश्न 11. प्रकृति-प्रत्यय-विभागं कुरुत –
(दृष्ट्वा, गृहीत्वा, गत्वा, लब्ध्वा, स्थित्वा)
उत्तराणि –